ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1976
Jezik: Srpski
Autor: Strani

Izdavač: Jugoslavija, Beograd
Grupa autora.
Uredio: David Talbot Rice
Prevod: Olga Šafarik
Povez: tvrd
Broj strana: 360
Format: 26 x 35,5 cm
674 ilustracije, 200 slika u boji, 474 crno-belih slika, crteža, planova, geografskih karata, genealoških i hronoloških tabela
Veoma dobro očuvana.

Petnaest studija, zasnovanih na najnovijim rezultatima mnogostrukih naučnih istraživanja, skladno i komplementarno je združeno u celovit prikaz istorije Evrope od IV do X veka. Razmatranjem najranije faze evropske civilizacije u sklopu istorije vizantijskog i islamskog sveta, kao i istorije velikih seoba naroda, ova knjiga je znatno smanjila vakuum koji u poznavanju ranog srednjeg veka još postoji.

Knjiga je podeljena na četiri glavna dela. U prvom je data pozadina događaja u oblasti istočnog Sredozemlja, gde je talas islama zapljuskivao granice Zapada. Drugi deo posvećen je Vizantiji, čije su tradicije i umetnost ostavile neizbrisiv trag u evropskoj kulturi. U trećem su opisane velike seobe naroda — Ostrogota, Vizigota, Langobarda, Slovena. Karakter ovih naroda koji su dali novi lik Evropi živo se izrazio u njihovoj sjajnoj, ponekad neobičnoj umetnosti, koja je u ovoj knjizi prvi put predstavljena ilustracijama u boji. U poslednjem delu opisano je stvaranje moćnog Franačkog carstva, dolazak na vlast Karla Velikog i ponovno uspostavljanje stabilnosti u Evropi na osnovama feudalnog društvenog poretka i hrišćanstva.

Mnogobrojne ilustracije nemaju premca po kvalitetu i interesantnosti. Pored dobro poznatih remek-dela vizantijske i karolinške umetnosti, prikazana su i manje poznata vredna umetnička dela. Priložene rekonstrukcije u boji, crteži, geografske karte i hronološke tabele osvetljavaju ovaj period istorije koji je zbog nepoznavanja nazvan »mračnim dobom«.

S A D R Ž A J:

I) UVOD: Mit o „mračnom dobu” / DAVID TALBOT RICE
- Novi vidici istorije
- Plodna kultura Sirije
- Prestonica civilizovanog sveta
- Velike seobe
- Nova Evropa dobija svoj lik

ISTOK

II) IZA GRANICA RIMSKOG CARSTVA: Uzdizanje i pad sasanidskog Irana / DAVID OATES
- „Pustinja i zasejana zemlja”
- Loza Sasanida
- Ardaširov novi poredak
- Naslednici veličine
- Protiv Rima i protiv Hrista
- Kraljevi, sveštenici i proroci
- Poslednji veliki kralj: Hozroje I
- Predznaci kraja

III) CARSTVO PROROKOVO: Islam i arabijanska osvajanja / R. H. PINDER-WILSON
- „Prvi musliman”
- Pobedonosni islam
- Nova umetnost je rođena
- Cvetovi u pustinji
- Carstvo se ruši
- Umetnost ornamenta
- Lokalne varijante

IV) IZMEĐU ISTOKA I ZAPADA: Jermenija i njena podeljena istorija / SIRARPIE DER NERSESSIAN
- Pod persijskom vlašću
- „Učiti, pisati i prevoditi”
- Dolazak Arabljana
- Dva stoleća pomračenja
- „Knez kneževa” i „kralj kraljeva”
- Zlatno doba Jermenije
- „Vešti slikari i pisari bez premca”

VIZANTIJA

V) NASLEDNICA RIMA Vizantija od Justinijana do Teofila / CYRIL MANGO
- Zapad je ponovo osvojen
- Poslednja agonija mnogoboštva
- „Prokleti narod zvan Sloveni”
- Monofizitizam — jedna priroda Hristova
- „Ne gradi sebi lika rezana”
- Žena „car”
- Odsečeni od Zapada

VI) TVRĐAVA HRIŠĆANSTVA: Vizantijski svet IX i X veka /J. M. HUSSEY
- Okružena neprijateljima: Slovenima i Bugarima
- Borba na život i smrt sa islamom.
- Carski poziv
- „Siromašni” i „moćni” Atos — Sveta Gora
- Svetovna nauka: hrišćanske vrednosti
- Privreda jednog sjajnog razdoblja

SEOBE I NASELJAVANJA

VII) TOPIONICA NARODA: Istočna Evropa i uzdizanje Slovena / TAMARA TALBOT RICE
- Prvo bugarsko carstvo
- Hrišćanstvo i azbuka
- Nastanak ruske države
- Pustolovi sa severa
- Dnjeparski put
- Kijevska država pod Olgom
- Vladimirovo doba

VIII) GERMANSKA ITALIJA: Ostrogotska i langobardska država / DONALD BULLOUGH
- „Tiranska vlast uljeza”
- Kralj Teodorih
- „Got koji podražava Rimljaninu”
- Završna tragedija
- Druga najezda: Langobardi
- Zakoni jednog varvarskog kraljevstva

IX) „NA KRAJU SVETA”: Španija pod Vizigotima i Morima / WILLIAM CULICAN
- Jevanđelje u Španiji
- Napad Vandala
- Vizigoti, verni branitelji Rima
- Pod jednom krunom — vladavina Rekareda
- „Vek sabora”
- Polumesec i krst
- Sreća se okrenula — sv. Jakov „ubica Mavara”

X) UVOD U CARSTVO: Franačko kraljevstvo od Merovinga do Pipina / PETER LASKO
- Sin Meroveha
- Kralj Klodovik
- Franačka moć raste
- Nakit jedne merovinške kraljice
- Majordomi
- Karlo „Martel”
- Zlatarstvo
- Merovinški rukopisi
- Kralj Pipin Mali

XI) SNAGA SA SEVERA: Normani i njihove preteče /DAVID M. WILSON
- Iz rimskog sveta — raskoš i pljačka
- Mačevi i raonici
- Morski putevi
- Bogovi jednog herojskog doba
- „Daleko u okean”
- Vikinška umetnost — neprekidna linija
- „Borbeni, jarosni neznabožački narod”
- Prvi parlament

XII) BRITANSKA OSTRVA: Keltska Britanija i Anglosaksonci / CHARLES THOMAS
- Kraj rimske Britanije
- Anglosaksonska naselja
- Apostol Irske
- Avgustinova misija
- Zlatno doba Nortumbrije
- Kraj mira
- Alfred i obnova Engleske

NOVA EVROPA

XIII) VELIKI KRALJ: Karlo Veliki i karolinško dostignuće / PHILIP GRIERSON
- Prva „Nemačka”
- Struktura carstva
- Božić 800. godine
- Obnova učenja
- Podeljeno carstvo — Ludvig Pobožni i njegovi sinovi
- Haos i anarhija — vikinški pljačkaški upadi
- Obnovljena nada
- Svađe oko prestola

XIV) POSLE KARLA VELIKOG: Carstvo pod otonskom dinastijom / DONALD BULLOUGH
- „Francia Orientalis”: Arnulfovo kraljevstvo
- Promena dinastije
- Biskupi: sluge božje ili kraljeve?
- „Rex in Italia”
- Dve velike žene: Adelaida i Teofana
- Oton III, četrnaestogodišnji kralj

XV) IDEJA O HRIŠĆANSKOM SVETU: Srednjovekovna Evropa dobija svoj lik / DENIS HAY
- Srednjovekovna slika sveta
- Lažna „Konstantinova darovnica”
- Ka trostrukoj kruni
- „Svet podeljen između Nojevih sinova”
- Hodočašće u Jerusalim
- Živa stvarnost

HRONOLOŠKA TABELA
ODABRANA BIBLIOGRAFIJA
SPISAK I IZVORI ILUSTRACIJA
INDEKS IMENA I POJMOVA

(S-2)