ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1973.
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Slovenska ljudska stranka i jugoslovensko ujedinjenje 1917 - 1921: Od Majske deklaracije do do Vidovdanskog ustava / Momčilo Zečević


Beograd 1973. Tvrd povez, 516 strana.

Na predlistu posveta autora.


Knjiga je veoma dobro / odlično očuvana.
K9



Izučavanje političkih stranaka i organizacija, posebno onih koje su imale dominantan uticaj na formiranje nacionalno-političkog koncepta kod pojedinih jugoslovenskih naroda u vreme aktuelizacije jugoslovenskog pitanja, privlači posebnu pažnju. Razumljivo je stoga što takav istorijsko-istraživački pristup, primenjen na izučavanje učešća i uloge slovenačkog naroda u borbi za jugoslovensku državu, svoje interesovanje veže, pre svega, za najsnažniju i najveću političku stranku u Sloveniji — Slovensku ljudsku (narodnu) stranku, tj. za njenu aktivnost i odnos prema jugoslovenskom ujedinjenju.
Slovenska ljudska stranka bila je organizovani politički izraz slovenačkog katoličkog pokreta, koji se krajem XIX i početkom XX veka javio kao dominantna društveno-politička snaga u slovenačkim pokrajinama pod Austrijom. Slovenački klerikalizam predstavljao je sastavni deo težnje i univerzalne akcije Katoličke crkve da aktivno i organizovano utiče na celokupni javni i politički život države i društva. U tom smislu, u modernoj istoriji slovenačkog naroda, posebno u prvim decenijama XX veka, katolički pokret javlja se kao suštinsko obeležje istorijskog razvoja. Svojim relativno dugim i snažnim uticajem na ekonomski, kulturni i politički razvitak slovenačkog društva u vreme njegove nacionalne i političke afirmacije, klerikalizam je na slovenačkom tlu ostavio duboke tragove na unutrašnja društveno-politička zbivanja u periodu 1918—1941.
Osnove na kojima je slovenački klerikalizam ostvario doktrinu verske dominacije ležale su u teškom položaju slovenačkog seljaštva, radničke klase i sitne buržoazije, koji su pred naletom eksploatacije agresivnog liberalnog kapitala potražili utočište u organizooanoj zaštiti koju je nudio katolički kler. S druge strane, u obespravljenim i izrabljivanim slojevima slovenačkog društva Katolička crkva našla je uporište sa koga je razvila svoj borbu protiv građanskog liberalizma i sve snažnijeg prodiranja revolucionarnih socijalističkih ideja. Akcija J. E. Kreka na osnivanju katoličkog zadružnog pokreta, kojim je u znatnoj meri postignuta zaštita slovenačkog seljaštva Od buržoaske eksploatacije, postigla je svoj cilj, pre svega, u tome što je vezala sitno i srednje seljaštvo za klerikalnu političku stranku.
Iz predgovora



Sadržaj:
Skraćenice
Predgovor
UVODNI DEO
1. Jugoslovensko pitanje u politici Slovenske ljudske stranke do 1917. godine
2. Položaj SLS po izbijanju rata i sukob u njenim redovima do Majske deklaracije
DEO I: SLOVENSKA LJUDSKA STRANKA PREMA JUGOSLOVENSKOM UJEDINJENJU I STVARANJU ZAJEDNIČKE JUGOSLOVENSKE DRŽAVE (30. maja 1917. — 1. decembra 1918)
1. Jugoslovenska politika SLS uoči obnove parlamentarnog života u Monarhiji. Majska deklaracija
2. Značaj Majske deklaracije za unutrašnji položaj SLS i njenu jugoslovensku politiku u 1917. godini
3. Januarski memorandum Jugoslovanskog kluba i politička orijentacija novog vođstva SLS u početku 1918. godine
4. Slovenska ljudska stranka i Narodno vijeće Slovenaca, Hrvata i Srba
5. Misija A. Korošca u Ženevi i Parizu. ženevski sporazum
6. Slovenska ljudska stranka i ujedinjenje 1. decembra 1918.
DEO II: SLOVENSKA LJUDSKA STRANKA U KRALJEVSTVU SRBA, HRVATA I SLOVENACA (1. decembra 1918. — 28. juna 1921)
1. SLS u novim političkim odnosima u vreme obrazovanja prve zajedničke vlade Kraljevstva SHS
2. Slovenija i najvažnija pitanja unutrašnjeg uređenja u politici SLS (do saziva Privremenog narodnog predstavništva 1. marta 1919)
3. Značaj obrazovanja Demokratske stranke za položaj i politiku SLS. Pokušaj stvaranja jugoslovenske klerikalne stranke
4. Slovenska ljudska stranka i borba između radikala i demokrata. Stav SLS prema otvaranju hrvatskog pitanja
5. SLS u vreme sprovođenja pripremnih mera za donošenje ustava do odlaska u opoziciju krajem 1920. godine
6. Otpor prema uvođenju centralističkog ustava. Ustavni koncept SLS
Zaključak
Izvori i literatura
Registar