ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1979
Jezik: Srpski
Autor: Strani

TEODOR ADORNO

ESTETIČKA TEORIJA

Prevod i pogovor - Kasim Prohić

Izdavač - Nolit, Beograd

Godina - 1979

424 strana

21 cm

Edicija - Književnost i civilizacija

Povez - Tvrd

Stanje - Kao na slici, tekst bez podvlačenja



SADRŽAJ:
KASIM PROHIĆ - Estetička teorija - Work in Progress

UMJETNOST, DRUŠTVO, ESTETIKA
1. Ujetnost je izgubila karakter samorazumljivosti
2. Protiv pitanja o porijeklu umjetnosti
3. Sadržaj istine i život djela
4. Odnos umjetnosti i društva
5. Kritika psihoanalitičke teorije umjetnosti
6. Kantova i Frojdova teorija umjetnosti
7. `Umjetničko uživanje`
8. Estetski hedonizam i sreća saznanja

SITUACIJA
1. Raspad materijala
2. Entkunstung (gubljenje umjetničkog karaktera umjetnosti); ka kritici kulturne industrije
3. Jezik patnje
4. Filozofija povijesti Novog
5. Ka problemu invarijantnosti; eksperiment
6. Odbrana `izama`
7. `Izmi` kao sekularizirane škole
8. Proces razrade i slučaj; moderno i kvalitet
9. `Druga refleksija`
10. Novo i Trajno
11. Dijalektika integrisanja i subjektivna tačka
12. Novo, utopija, negativitet
13. Moderna umjetnost i industrijska proizvodnja
14. Estetički racionalitet i kritika
15. Kanon zabrana
16. Eksperiment (II); ozbiljno i neodgovornost
17. Ideal crnog
18. Odnos prema tradiciji
19. Subjektivitet i kolektivno
20. Solipsizam, mimetički tabu, zrelost
21. `Métier` (zanat)
22. Izraz i konstrukcija

O KATEGORIJAMA RUŽNOG, LIJEPOG I TEHNIKE
1. O kategoriji ružnog
2. Socijalni aspekt i filozofija povijesti ružnog
3. O pojmu lijepog
4. Mimezis i racionalitet
5. O pojmu konstrukcije
6. Tehnologija
7. Dijalektika funkcionalizma

PRIRODNO LIJEPO
1. Osuda prirodno lijepog
2. Prirodno lijepo kao `pojavljivanje`
3. O kulturnom pejsažu
4. Povezanost prirodno i umjetnički lijepog
5. Iskustvo prirode je historijski deformisano
6. Estetička recepcija je analitička
7. Prirodno lijepo kao dokinuta historija
8. Određena neodredljivost.
9. Priroda kao šifra pomirenog.
10. Metakritika Hegelove kritike prirodno lijepog
11. Prijelaz sa prirodnog lijepog na umjetnički lijepo

UMJETNIČKI LIJEPO: `APPARITION`, ODUHOVLJENJE, OČIGLEDNOST
1. `Više` kao privid
2. Estetička transcendencija i deziluzioniranje
3. Aufklärung i groza
4. Umjetnost i ono što joj je strano
5. Nebivstvujuće
6. Simbolički karakter (Bildcharakter)
7. `Eksplozija`
8. Sadržaj kolektivne slike
9. Umjetnost kao duhovno
10. Imanencija djela i heterogeni elemenat
11. O Hegelovoj estetici duha
12. Dijalektika oduhovljenja
13. Oduhovljenje i haotično
14. Aporetičnost zornog karaktera umjetnosti
15. Zornost i pojmovnost: karakter stvari

PRIVID I IZRAZ
1. Kriza privida
2. Privid, smisao i tour de force (mučan posao)
3. Spas privida; harmonija i disonanca
4. Izraz i disonanca
5. Subjekt, objekt i izraz
6. Izraz kao svojstvo jezika
7. Vladavina i pojmovno saznanje
8. Izraz i mimezis
9. Dijalektika unutarnjosti; aporije izraza

ZAGONETNI KARAKTER, SADRŽAJ ISTINE, METAFIZIKA
1. Kritika i spas mita
2. Mimetičko i ludorija
3. Cui bono
4. Zagonetni karakter i razumijevanje
5. `Ništa nepretvorljivo`
6. Zagonetka, pismo, interpretacija
7. Interpretacija kao imitacija
8. `Blok`
9. Prekinuta transcendencija
10. Zagonetni karakter, sadržaj istine, apsolutno
11. Ka sadržaju istine umjetničkih djela
12. Umjetnost i filozofija; kolektivni sadržaj istine
13. Istina kao privid neprividnog
14. Mimezis smrtnog i pomirenje
15. Methexis u tmini

SKLAD I SMISAO
1. Logicitet
2. Logika, kauzalitet, vrijeme
3. Svrhovitost bez svrhe
4. Oblik
5. Oblik i sadržaj
6. Pojam artikulacije (I)
7. O pojmu materijala
8. O pojmu grade; intencija i sadržaj
9. Intencija i smisao
10. Kriza smisla
11. Pojam harmonije i ideologije zatvorenosti
12. Afirmacija
13. Kritika klasicizma

SUBJEKT - OBJEKT
1. Subjektivna i objektivna dvosmislenost; o estetskom osjećaju
2. Kritika Kantovog pojma objektivnosti
3. Nestalna ravnoteža
4. Karakter jezika umjetnosti i kolektivni subjekt
5. O dijalektici subjekt - objekt
6. `Genije`
7. Originalnost
8. Imaginacija i refleksija
9. Objektivitet i postavrenje

KA JEDNOJ TEORIJI UMJETNIČKOG DJELA
1. Procesualno estetsko iskustvo; procesualni karakter djela
2. Prolaznost
3. Artefakt i geneza
4. Umjetničko djelo kao monada i imanentna analiza
5. Umjetnost i umjetnička djela
6. Historija je konstitutivna; razumljivost
7. Prisila na objetivaciju i disociranje
8. Jedinstvo i mnoštvo
9. Kategorija intenziteta
10. `Zašto se umjetničko djelo s razlogom naziva lijepim`
11. `Dubina`
12. Pojam artikulacije (II)
13. Razlikovanje u pojmu napretka
14. Razvitak produktivnih snaga
15. Promjena djelâ
16. Interpretacija, komentar, kritika
17. Sadržaj istine je historijski; uzvišeno u prirodi i umjetnosti
18. Uzvišeno i igra

OPŠTE I POSEBNO
1. Nominalizam i nestanak rodova
2. O estetici rodova u antici
3. Ka filozofiji historije konvencije
4. O pojmu stila
5. Napredak umjetnosti
6. Povijest umjetnosti nije homogena
7. Napredak i savlađivanje materijala
8. `Tehnika`
9. Umjetnost u industrijskom vremenu
10. Nominalizam i otvorena forma
11. Konstrukcija; statika i dinamika

DRUŠTVO
1. Dvostruki karakter umjetnosti: fait social i autonomija; fetiški karakter umjetnosti
2. Prihvatanje i produkcija
3. Izbor grade; umjetnički subjekt; odnos prema nauci
4. Umjetnost kao način ponašanja
5. Ideologija i istina
6. `Krivica`
7. Prihvatanje napredne umjetnosti
8. Posredovanje umjetnosti i društva
9. Kritika katarze; kič i vulgarno
10. Stav prema praksi; djelovanje, doživljaj, `otresenost`
11. L`engagement
12. Estetizam, naturalizam, Beket
13. Protiv dirigovane umjetnosti
14. Mogućnost umjetnosti danas
15. Autonomija i heteronomija
16. Politička opcija
17. Progres i reakcija
18. Umjetnost i bijeda filozofije
19. Preimućstvo objekta i umjetnost
20. Problem solipsizma i lažno izmirenje


`Estetička teorija Teodora Ador- na je jedno od izuzetno retkih sistematskih dela iz oblasti estetike, pisano sa marksističkih pozicija. S obzirom na filozofsko-sistematsko izvođenje, Adornova knjiga je, uz Lukačevu Estetiku, pravi izuzetak.

Na ovoj knjizi Adorno je radio izuzetno dugo. Ona je rezultat njegovog dugogodišnjeg pedagoškog i neposredno naučnog rada na fundamentalnim pitanjima estetičke teorije i moderne umetničke prakse. Pa i pored toga ovo delo je ostalo fragmentarno, jer je njegovu konačnu redakciju prekinula Adornova smrt. Ta fragmentarnost nije puka formalna odlika dela, nego ima dublje simboličko značenje: o fragmentu je Adorno često i lucidno pisao a u svojoj poslednjoj knjizi često se pozivao na V. Benjamina, jednog od najboljih fragmentarista na estetičke i kulturološke teme u našem veku.

Ovo delo nema centralnu ideju. Misaono središte njegovo postiže se koncentričnom artikulacijom jednako važnih parataktičkih dijelova. No, to odsustvo `regulativne ideje` u smislu filozofskog `konstruktivizma` hegelovskog tipa rezultiralo je razmatranjem svih važnih pitanja estetičke tradicije i savremene estetičke misli. Tako ovo delo problematizira pitanja u širokom rasponu od pitanja o poreklu umjetnosti, odnosa umetničkog i prirodno lepog, mimetičke prirode umetničkog izraza do problema logike umetničkog djela, subjekt-objekt odnosa u estetskom fenomenu, intencije i smisla umetničkog dela, krize tog smisla, odnosa ideologije i istine, umetnosti i društva, mogućnosti umetnosti danas itd.`



Ako Vas nešto zanima, slobodno pošaljite poruku.

Theodor Ästhetische Theorie