ISBN: Ostalo
Autor: Domaći
Jezik: Srpski
Godina izdanja: Tv

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju!


Živojin Mišić (Struganik, kod Mionice, 7/19. jul 1855 — Beograd, 20. januar 1921) bio je srpski i jugoslovenski vojvoda (feldmaršal).

Na samom početku svoje četrdesetogodišnje službe, bio je učesnik srpsko-turskih ratova (1876—1878), kao pitomac-narednik, kasnije potporučnik. U tim ratovima stekao je prva ratna iskustva. Pored četvorogodišnje Artiljerijske škole završio je Austro-Ugarsku školu gađanja u Bruku na Lajti i dvogodišnju pripremu za generalštabnu struku. Takođe je učestvovao i u kratkotrajnom Srpsko-bugarskom ratu 1885. godine. Punih šest godina pored redovnih dužnosti predavao je strategiju na Vojnoj akademiji. Nakon Majskog prevrata bio je primoran da se penzioniše u činu generalštabnog pukovnika, pošto je smatran previše bliskim svrgnutoj dinastiji Obrenovića, ali je reaktiviran 1909. godine, tokom aneksione krize na lični zahtev načelnika Vrhovne komande generala Radomira Putnika, koji ga je učinio svojim pomoćnikom. Mišić je pomogao generalu Putniku da sastavi srpski ratni plan u eventualnom ratu sa Austrougarskom.

I u Balkanskim ratovima Mišić je takođe bio pomoćnik načelnika štaba Vrhovne komande, generala Putnika, i bio je njegova desna ruka. Neposredno je sarađivao na planiranju i rukovođenju operacijama protiv turske Vardarske armije, zbog čega je posle Kumanovske bitke unapređen u čin generala. Posebno se istakao pravilnom procenom situacije prvoga dana bitke na Bregalnici, kada je srpska Vrhovna komanda u Skoplju razmatrala pitanje na kojoj liniji će primiti odsudnu bitku. Usvajanje njegovog predloga imalo je presudan uticaj na dalji tok i konačan ishod odlučujuće bitke Drugog balkanskog rata. Po završetku ovog rata, Mišić je po drugi put penzionisan na isti način zaslugom oficira pripadnika Crne ruke.

Međutim, pred samo izbijanje Prvog svetskog rata, opet je bio reaktiviran i postavljen za pomoćnika načelnika štaba Vrhovne komande. Tokom Kolubarske bitke, generalu Mišiću je predata komanda nad Prvom armijom, koja je tada bila u vrlo teškoj situaciji. Najviše zahvaljujući njegovim ličnim naporima i znanju, Prva armija se od jedinice u rasulu pretvorila u formaciju sposobnu za borbu. Mišić je insistirao na dubljem povlačenju, skraćenju fronta cele srpske vojske, kojim bi se ostalim armijama dalo vremena za odmor, popunu zaliha i snabdevanje. To njegovo kockanje se isplatilo pošto je austrougarska vojska previše raširila svoje linije, pa je teško poražena u potonjem srpskom kontranapadu. Za zasluge i izvojevanu pobedu, Mišić je 4. decembra 1914. godine unapređen u čin vojvode (feldmaršala).

Nakon novog združenog napada nemačke, austrougarske i bugarske vojske na Srbiju u oktobru 1915. godine, kada se srpska vojska povukla na Kosovo, Mišić je predložio da se izvrši kontranapad. Ovaj predlog su odbili ostali zapovednici armija na sastanku u Peći i usledilo je povlačenje. Nakon ovoga predao je komandu armije i otišao na lečenje u Francusku. Sredinom 1916. godine ponovo je postavljen za komandanta Prve armije koja je zaustavila i naterala na povlačenje bugarsku vojsku i u bici kod Goničeva oslobodila Bitolj. Pred kraj rata u junu 1918. godine zamenio je formacijsko mesto sa generalom Bojovićem i postavljen je za načelnika štaba Vrhovne komande. Komandovao je srpskom vojskom prilikom proboja Solunskog fronta u septembru iste godine, i za dva i po meseca je oslobođena Kraljevina Srbija. Engleski kralj Džordž V nagradio ga je titulom engleskog viteza bakalaureja. Kao najznamenitiji vojskovođa Prvog svetskog rata i srpske ratne istorije, od svog naroda smatran je za legendu.

Rano detinjstvo (1855—1865)

Mišićeva rodna kuća u selu Struganik.
Živojin Mišić je rođen 7/19. jula 1855. godine od oca Radovana, zemljoradnika, i majke Anđelije (rođene Damjanović) u selu Struganiku nadomak Mionice. Mišićevi roditelji imali su trinaestoro dece, od kojih su dvoje bile devojčice. Živojin je bio trinaesto dete, i kada se rodio, samo osmoro njegovih sestara (Todora i Živana) i braće (Nikola, Ivko, Teodosije, Lazar, Vasilije i Teodor) je bilo živo.

Preci Živojina Mišića su se doselili u Struganik krajem 17. ili početkom 18. veka iz sela Tepca na južnim obroncima Durmitora. Porodica Mišić je prezime dobila po imenu Živojinovog dede – Miša Kaljevića.[3] Živojinov deda se prvi rodio u Struganiku, bio je oženjen Anicom i imao je dva sina: Radovana (Živojinovog oca) i Radoslava. Živojinova majka Anđelija (rođena oko 1815. godine) bila je kćerka Jovana Damjanovića iz sela Koštunića.

Sa navršenih šest godina bio je pastir. Čuvao je ovce, koze, mladu junad i silno se namučio. Jednom prilikom je rekao:

Ko nije čuvao koze taj ne može ni zamisliti šta su to jadi i nevolje. Iako sam kod njih omiljen jer sam vazda u svojoj torbici nosio po jedan veliki krušac soli, ipak su mi vrlo često potpuno otkazivale poslušnost.

Često je gubio ovce koje su puštene po livadi bežale i upadale u tuđa gazdinstva, brstile kupus, salatu i pravile veliku štetu na voćnjaku. Kad bi se probudio (jer je neretko spavao na livadi) i video da ovaca nema a kasnije saznao za štetu, redovno je dobijao batine šibom. Za razliku od njega Mišićevi vršnjaci su čuvali volove. Dešavalo se da slabe i nenaviknute mlade čobane izudaraju neposlušni volovi. Živojin o tome piše:

Ne zna se, dakle šta je gore — biti čobanin koza ili vodič volova.

Školovanje (1865—1876)

Lazar i Živojin Mišić (stoji), 25. septembra 1875. godine.
Osnovnu školu je započeo u Ribnici 1. oktobra 1865. godine. Prvi učitelj Živojinov bio je Sreten Veličković iz sela Boljkovci. Za svu decu bio je strah i trepet. Školsku i crkvenu opštinu u to vreme činila su sela: Struganik, Planinice, Berkovci, Popadići, Tolići, Ključ i Paštrići. Zbog velike udaljenosti sela od škole sva deca i Živojin su živela u internatu. Dana 1. oktobra 1866. mu je umro otac, pa je majka preuzela na sebe domaćinstvo.

Posle dve godine boravka u Ribnici, na intervenciju svog rođenog brata Lazara, narednika u Kragujevačkom garnizonu, Mišić je 1867. godine premešten u Kragujevac. U Kragujevcu je završio dve školske godine za jednu i ubrzo 1868. godine upisao je gimnaziju. U početku zbog svog porekla imao je silne neprilike sa varoškom decom koja ga nisu prihvatala, što ga je uzbuđivalo i vređalo. Prvi i drugi razred gimnazije završio je u Prvoj kragujevačkoj gimnaziji u Kragujevcu, treći, četvrti i peti u Beogradu, u Prvoj beogradskoj gimnaziji. U prvih pet razreda gimnazije nije bio posebno dobar đak, dok je do kraja školovanja popravio uspeh.

Šesti razred je završio u Kragujevcu i već 20. septembra 1874. godine bio primljen u 11. klasu Artiljerijske škole (Vojne akademije) bez prijemnog ispita, kao 21. u rangu. Zbog odustajanja dva kandidata Mišić je pre početka školovanja dobio 19. rang. Na svakom raspustu odlazio je kući u selo i vrlo često je zajedno sa svojom braćom radio i poljske radove.Još kao nesvršeni pitomac podnarednik mobilisan je 1876. godine i upućen na front. Tokom ratova školovanje mu je prekinuto......