ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1985
Autor: Domaći
Oblast: Slikarstvo
Jezik: Srpski

Potpis na najavnom listu, inače dobro očuvano.

Autor - osoba Protić, Miodrag B., 1922-2014 = Protić, Miodrag B., 1922-2014
Naslov Slika i utopija : Dobrović, Šumanović, Milena, Peđa, Tabaković / Miodrag B. Protić
Vrsta građe esej
Jezik srpski
Godina 1985
Izdavanje i proizvodnja Beograd : Srpska književna zadruga, 1985 (Beograd : Kultura)
Fizički opis 436 str., [26] str. s tablama : ilustr. ; 19 cm
Zbirka Srpska književna zadruga ; kolo 78, knj. 517
(Karton)
Napomene Tiraž 3.000
Beleška o piscu: str. [435]-436
Napomene i bibliografske reference uz tekst
Bibliografija reprodukcija: str. [433]-434.
Predmetne odrednice Dobrović, Petar, 1890-1942
Šumanović, Sava, 1896-1942
Pavlović-Barili, Milena, 1909-1945
Milosavljević, Predrag, 1908-1987
Tabaković, Ivan, 1898-1977
Slikarstvo -- Jugoslavija -- 20. v.

Miodrag B. Protić (Vrnjačka Banja, 10. maj 1922 – Beograd, 20. decembar 2014) bio je srpski slikar, likovni kritičar, teoretičar i istoričar umetnosti i akademik.
Osnovnu školu završio je u Vrnjačkoj Banji, a gimnaziju u Kraljevu. Diplomirao je na Pravnom fakultetu u Beogradu 1950.[2] Učio je slikarstvo u Slikarskoj školi Mladena Josića 1943–1944. godine kod Jovana Bijelića i Zore Petrović. Dalje obrazovanje sticao je u Parizu 1953–1954, Italiji (u više navrata) i SAD 1963.
Od 1950. do 1959. godine radi u Ministarstvu prosvete, nauke i kulture kada inicira osnivanje Moderne galerije. Otkupljuje umetničke radove sa izložbi i ateljea umetnika. Postavljen je za upravnika Moderne galerije 1959. Muzej savremene umetnosti u Beogradu otvara 1965. godine i na njegovom čelu je do penzionisanja 1980.
Izlaže od 1946. godine na brojnim kolektivnim izložbama u zemlji i inostranstvu. Prvi put je samostalno izlagao 1956. Član je ULUS-a od 1948. Bio je član grupe „Samostalni“ (1951–1955) i „Decembarske grupe“ (1955–1960).
Napisao je veliki broj knjiga, studija, eseja i kritika o srpskoj i jugoslovenskoj likovnoj umetnosti koje objavljuje od 1952. godine. Redovni kritičar „NIN“-a je između 1952. i 1958. Sarađivao u brojnim dnevnim listovima i časopisima: „Glas“, „Rad“, „Politika“, „Borba“, „Danas“, „Delo“, „Savremenik“, „Književnost“, „Letopis Matice srpske“, „Književne novine“, „Umetnost“ i dr.
Bio je član Jugoslavenske akademije znanosti i umjetnosti u Zagrebu od 1966. do 1991. godine.
Dobitnik je Nagrade „Sava Šumanović”.
Oktobra 2022. u Protićevu čast u okviru MSU organizovana je izložba Gospodstvo uma: Miodrag B. Protić, život posvećen umetnosti.
Stvaralaštvo
Slikarstvo
Miodrag B. Protić je uz veliko angažovanje na osnivanju Moderne galerije i pisanju likovnih kritika u kojima je svakodnevno pratio tekući umetnički život ranih pedesetih godina, najviše bio posvećen svojoj osnovnoj delatnosti - slikarstvu. Pripadao je onaj generacija koja je prva posle raskida sa dogmatskom estetikom socijalističkog realizma povela našu umetnost prema slobodnom izrazu i osavremenjivanju njenog jezika koje će je dovesti u red aktuelnih estetičkih tokova tog vremena. Protić, veoma obrazovan i informisan bio je na samom vrhu srpskih i jugoslovenskih umetnika koji je kao istaknuti akter vlastitim slikarstvom snažno usmeravao prema modernizmu ovaj pokret naše umetničke obnove posle Drugog svetskog rata. Smatrao je da nova umetnost poseduje sopstvenu tradiciju i autonomiju za koju se u novim uslovima treba izboriti samom slikarskom praksom. Već ranim delima je obezbeđivao legitimnost apstraktnoj umetnosti do čijeg je čistog izraza došao u nekoliko etapa. Tri su slikarska elementa kojima je Protić izgradio svoj slikarski stil - linija, boja i predmet. Tokom šeste decenije njegove slike su ukazale na taj istrajni put redukcije plastične forme od realizma predmetnih elemenata do oblika koji je poprimio elemente znaka i simbola tokom šezdesetih godina. Pročišćavanje njegove slike do čiste apstraktne paradigme bilo privedeno konačnom izrazu tokom sedme decenije kada je u nekoliko značajnih ciklusa zaokružio opus dovodeći ga do najreprezentativnijih primera srpske i jugoslovenske umetnosti druge polovine 20. veka.
Kritika
Preporod srpske likovne umetnosti posle 1950. godine pratila je, a katkada i predvodila, i likovna kritika. Prvu kritiku Protić je objavio još kao đak kraljevačke Gimnazije, u časopisu Osvit, koji je pokrenuo sa svojim školskim drugovima. Iza časopisa se nalazilo istoimeno literarno udruženje.[6] U oktobru 1950. godine napisao je kritiku povodom samostalne izložbe Miće Popovića, a godinu dana kasnije dobija mesto umetničkog kritičara u NIN-u. Budući da je ostao svestan značaja ove discipline u našem umetničkom životu, a posebno u vremenu obnove, Miodrag B. Protić je veliki doprinos dao neumorno pišući o tekućim likovnim zbivanjima, najviše tokom šeste decenije dvadesetog veka. Njegovo čisto kritičarsko angažovanje bilo je značajno smanjeno krajem te decenije kada je bio imenovan za upravnika Moderne galerije smatrajući da sa te pozicije ima manje prava da neposredno arbitrira kritičkim ocenama o pojavama i ličnostima na aktuelnoj sceni, Protić se okreće pisanju većih eseja i studija koje su na sintetički način objedinjavale stilske i estetičke periode nastanka i razvoja ponajpre, srpskog modernizma dvadesetog veka. U tom pogledu posebno su bile značajne izložbe i ciklusa „Jugoslovenska umetnost XX veka“ koji je inicirao u Muzeju savremen umetnosti a u kojem je sa timom najistaknutijih stručnjaka dao jasnu sliku njenog razvoja i dostignuća. Nesumnjivo je da je Protić veoma mnogo doprineo novom unapređivanju likovne kritike kao aktivne discipline tumačenja dela umetnosti i njenih protagonista posle godina bučne ideološke propagande neposredno posle drugog rata. Time je on načinio svojevrsni priključak sa najznačajnijim umetničkim kritičarima između dva svetska rata i načinio jasan kontinuitet i sa tom značajnom tradicijom u novijem srpskom stvaralaštvu.

Bibliografija (izbor)
1951 Petar Lubarda, Povodom izložbe mladih umetnika Srbije, Književne novine, 10. novembar, Beograd
1952 Dejan Medaković, Izložba Samostalnih, NIN, 6. juli, Beograd
1956 Borislav Mihajlović, Izložba slika M. B. Protića, NIN, 8. april, Beograd
1956 Pavle Vasić, Slikarstvo Miodraga Protića, Politika, 10. april, Beograd
1956 Lazar Trifunović, Miodrag Protić, Vidici, april-maj, Beograd
1957 Lazar Trifunović, Savremenici Miodraga B. Protića, NIN, 17. mart, Beograd
1959 Lazar Trifunović, Od racionalnog ka poetičnom, NIN, 5. juli, Beograd
1963 Peđa Milosavljević, pred. kat., Salon Moderne galerije, Beograd
1963 Dragoslav Đorđević, Miodrag B. Protić, Borba, 4. april, Beograd
1964 Živojin Turinski, Likovne kritike i eseji, Politika, 5. juli, Beograd
1965 Aleksa Čelebonović, Savremeno slikarstvo u Jugoslaviji, Jugoslavija, Beograd
1967 Zoran Pavlović, Slikarstvo Miodraga B. Protića, Umetnost, april-jun, Beograd
1967 Lazar Trifunović, Srpska likovna kritika, Srpska književna zadruga, Beograd
1968 Ješa Denegri, Oblici nefiguracije u suvremenom slikasrtvu u Srbiji, Život umjetnosti, Zagreb
1969 Aleksa Čelebonović, pred. kat., Salon Muzeja savremene umetnosti, Beograd
1971–1972 Lazar Trifunović, Apstraktno slikarstvo u Srbiji, pred. kat., Galerija Kulturnog centra, Beograd
1973 Pavle Vasić, Umetnički život, Umetnička akademija, Beograd
1973 Lazar Trifunović, Srpsko slikarstvo 1900-1950, Nolit, Beograd
1973 Đorđe Kadijević, Izazov duhu, NIN, 4. novembar, Beograd
1976 Peđa Milosavljević, Oblik i dah oblika, Politika, 4. decembar, Beograd
1976 Zoran Markuš, Tragom doslednosti, Borba, 14. decembar, Beograd
1979 Marija Pušić, Modrag B. Protić, Umetnost, januar–februar, Beograd
1980 Slobodan Ristić, Vreme bez iluzija, Politika, 30. avgust, Beograd
1981 Marko Ristić, Svedočanstva pod zvezdama, Nolit, Beograd
1982 Marija Pušić, pred. kat. retrospektivne izložbe, Muzej savremene umetnosti, Beograd
1982 Zoran Markuš, Put dug četiri decenije, Borba, 16. oktobar, Beograd
1983 Dragoš Kalajić, Tri osporavana lica Miodraga Protića, Start, 29. januar, Zagreb
1984 Sveta Lukić, Preko granica. Deset portreta modernih stvaralaca, Svjetlost, Sarajevo, BIGZ, Beograd
1986 Sveta Lukić, pred. kat., Galerija Sebastian, Beograd
1986 Jovan Despotović, Ka čistom geometrijskom duhu, Jedinstvo, 22. novembar, Priština
1993 Ješa Denegri, Pedesete: teme srpske umetnosti 1950–1960, Svetovi, Novi Sad
1994 Dragana Vranić, Legat Miodraga B. Protića, pred. kat., Muzej savremene umetnosti, Beograd
1995 Kosta Bogdanović, Jedna moguća relacija, Projeka(r)t, avgust, Novi Sad
1995 Ješa Denegri, Šezdesete: teme srpske umetnosti 1960–1970, Svetovi, Novi Sad
1996 Predrag J. Marković, Beograd između Istoka i Zapada 1948–1965, Beograd
1997 Nikša Stipčević, Otvoren i zatvoren život, Letopis Matice srpske, novembar, Novi Sad
2002 Jerko Denegri, Radmila Matić-Panić, Miodrag B. Protić, monografija, Clio, Beograd
2005 Dobrica Ćosić, Prijatelji, Politika, Narodna knjiga, Beograd
2010 Lidija Merenik, Umetnost i vlast. Srpsko slikarstvo 1945–1968, Vujičić Kolekcija, Univerzitet umetnosti, Filozofski fakultet, Beograd

MG64 (L)