ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1982
Autor: Domaći
Oblast: Film
Jezik: Srpski

Autor - osoba Slijepčević, Bosa
Naslov Kinematografija u Srbiji, Crnoj Gori, Bosni i Hercegovini : 1896-1918 / Bosa Slijepčević
Vrsta građe knjiga
Jezik srpski
Godina 1982
Izdavanje i proizvodnja Beograd : Univerzitet umetnosti : Institut za film, 1982 (Beograd : Beogradski izdavačko-grafički zavod)
Fizički opis 320 str., [30] str. s tablama ; 24 cm
(Broš.)
Napomene Tiraž 2.000.
Predmetne odrednice Film -- Srbija -- 1896-1918
Film -- Crna Gora -- 1896-1918
Film -- Bosna i Hercegovina -- 1896-1918

UVODNA BELEŠKA
Ova knjiga je rezultat upornog, dugogodišnjeg istraživačkog napora. Nije uobičajeno da ovu vrstu i ovoliki obim posla obavi pojedinac, ali i pored nekoliko ozbiljnih inicijativa još nije započet organizovan timski rad na istraživanju prošlosti jugoslovenske kinematografije. Zato rezultati istraživanja Bose Slijepčević imaju posebnu vrednost, jer je ona obavila posao za koji bi prosečnoj istraživačkoj ekipi trebalo nekoliko godina rada.
U potrazi za istorijskim izvorima Bosa Slijepčević je najveću pažnju posvetila podacima iz dnevne i periodične štampe, jer su to najbogatiji i najdostupniji izvori, pregledavši blizu 200 naslova dnevnih listova i časopisa. Nešto manje su korišćeni izvori opštih i specijalizovanih arhiva i svedočanstva neposrednih učesnika u našoj kinematografskoj prošlosti, ali to je više posledica objektivnih prepreka, nego opredeljenje istraživača. Svi podaci su pregledno sistematizovani, uz navođenje izvora, a sačinjen je i pregled političkih zbivanja u vremenu koje je obuhvaćeno istraživanjem.
Rad koristi deo metodološkog instrumentarija istorijskih nauka, što je najuočljivije u doslednom navođenju izvora podataka, ali ga ne možemo smatrati celovitim i zaokruženim naučnim radom, pa zato ni istorijom kinematografije na tlu Srbije, Crne Gore i Bosne i Hercegovine između 1896. i 1918. godine. Iako po činjeničnoj osnovanosti daleko odmiče svim do sada objavljenim obimnijim radovima о prošlosti naše kinematografije, rad Bose Slijepčević nije dosegao do naučne sinteze, jer sistematizovane podatke ne postavlja u uzročno-posledične odnose.
Obilje materijala ugušivalo je napore usamljenog istraživača i prinudilo ga da se zadrži na poslovima prikupljanja i sistematizovanja izuzetno vredne građe. Zato je malo prostora posvećeno vrednovanju i kritici istorijskih izvora, što znači da je rad zastao već na prvom koraku koji sledi nakon prikupljanja građe. Zatim, iako daje izvesne podatke о političkim i društveno-ekonomskim zbivanjima na tlu naše zemlje u vreme pojave kinematografije, ta slika istorije je najvećim delom obeležena romantičarskim metodom istoričara prošlih vremena, pa nije dovoljna ni za opšti okvir događaja u kinematografiji, a još manje će biti pogodna da uspostavi vezu društveno-ekonomskih zbivanja i početaka kinematografije na tlu naše zemlje.
Istraživački zahvat u tako veliki prostor i vreme nije dozvoljavao da se tokovi svetske kinematografije tog vremena, koji su, bez sumnje, vršili presudan uticaj na sve događaje u našoj kinematografiji, povežu na odgovarajući način, sa otkrivenim i sistematizovanim podacima.
To su neminovne posledice izuzetno širokog istraživačkog zadatka, jer ogromnu količinu podataka nije mogućno istovremeno podrobnije analizirati, vrednovati i okončati istraživanje tumačenjem prošlosti. Zato ovaj rad daje odgovore na pitanja: šta i kako se događalo u tom delu naše kinematografske prošlosti, a naredni istraživači imaju osnovu za pronalaženje odgovora i na završno pitanje svih radova о prošlosti: zašto su se događaji tako odvijali?
Bosa Slijepčević je učinila i više nego što se može tražiti od jednog čoveka, a ostatak posla ostaje nama.
Urednik.


SADRŽAJ
CRNA GORA
Na početku, pre kinematografa 11
Panorame 11
Dijapozitivi 14
Bioskopi 15
Putujući bioskopi 15
Stalni bioskopi 35
Bioskopi pod austrougarskom okupacijom 1915–1918. godine 56
Vlasnici bioskopa 57
Kino-operateri 58
Prikazivanje 60
Filmske predstave, kraj filmova na programu, filmske vrste, početak i trajanje predstava 60
Tumači, opisi, natpisi na srpskohrvatskom jeziku, laboratorije 63
Zvuk 66
Muzika 66
Predstave za decu 69
Predstave samo za muškarce 71
Predstave za javne svrhe 72
Prigodne predstave 74
Cene ulaznica 79
Gledaoci 79
Reklama u novinama 83
Plakati 92
Programi 93
Poreklo filmova i njihova filmografija 93
Iznajmljivanje filmova u Srbiji 104
Zakonski propisi primenjivani u kinematografiji 107
Porezi i takse 107
Zidanje i otvaranje bioskopa; filmska snimanja 108
Inostrana snimanja 109
Snimanja od 1897. do balkanskih ratova 109
Snimanja u balkanskim ratovima 120
Snimanja u prvom svetskom ratu 128
Domaća snimanja 142
Snimanja Svetozara Botorića 142
Snimanja braće Savić 151
Snimanja braće Cvetković 160
Snimanja Đoke Bogdanovića 162
Snimanja u Prvom svetskom ratu 178
Filmske predstave na solunskom bojištu 197
Dnevna štampa о kinematografiji 201
Napomene 229

CRNA GORA
Bioskopi 253
Putujući bioskopi 253
Stalni bioskopi i prikazivanje filmova 254
Austrougarski vojni bioskopi 1916–1918. godine 264
Inostrana snimanja 265
Napomene 273
BOSNA I HERCEGOVINA
Na početku, pre kinematografa 277
Carske panorame 277
Dijapozitivi 277
Bioskopi 278
Putujući bioskopi 279
Stalni bioskopi 283
Prikazivanje 289
Poreklo filmova i reklama 289
Plakati i natpisi 291
Programi i trajanje predstava 292
Muzika 292
Cene ulaznica 293
Zvuk 293
Gledaoci 293
Predstave za decu 294
Predstave za muslimanske žene 294
Predstave samo za muškarce 294
Predstave za razne svrhe 295
Snimanja 295
Dnevna štampa о kinematografiji 302
Napomene 311
Na kraju knjige 315
Beleška о piscu 317
Literatura 318
Prilog: foto-dokumentacija 321


Istorija filma
Istorija filmske umetnosti
MG91 (N)