Zoran M. JovanovićIstorija beogradskih svetinja: hrišćanstvo, judaizam, islamBEOGRAD IZMEĐU „DOMAĆEG“ I „TUĐEG“ BOGABeograd je oduvek bio „kuća na putu“ sa svime što ta svojevrsna topografska odrednica podrazumeva. Na dušu Beograda kroz vreme, i na njegov duhovni pejzaž stvaran tokom proteklih dvadesetak vekova, uticale su neprestane smene njegovih uspona i stradanja, prodaje i preprodaje, česte promene strukture stanovništva, sukobi civilizacija, vera i ideologija, koje su se u njemu na raznolike načine međusobno poništavale i tek ponekad – sasvim retko – za dobro većine preplitale. Možda je zato njegovo trajanje neretko bilo predmet opširnih tumačenja i raznolikih sumiranja, ali, gotovo po pravilu, bez osvrta na Drugog, na one koji su takođe kreirali „beogradsku istoriju“. Naime, u mnogim dodanašnjim opisima Beograda nisu naznačavane pojave koje njegovu istoriju čine potpunijom (istinitijom), uključujući i to da je reč o mestu na kome su, pored pravoslavnih, i tekako živeli i neki drugi hrišćani, kao i muslimani i Jevreji. Isto važi i za njihove verske objekte čije su istorije verni odraz zbivanja, koja su, metaforično rečeno, zapljuskivala ili, bolje reći, plavila grad kraj ušća Save u Dunav. Podatak da nijedno crkveno zdanje beogradskih hrišćana nije starije od stotinu sedamdeset godina verna je slika istorije Beograda, grada u kojem je danas najstariji verski objekat Bajrakli džamija, podignuta krajem XVII veka, zdanje koje je u vreme Kraljevstva Srbije, u prvoj polovini XVIII veka, bilo pretvoreno u katedralu Beogradsko-smederevske biskupije... 11/2