ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 1962
Autor: Domaći
Jezik: Srpski
Oblast: Stočarstvo

Bogoje Stević TEHNOLOŠKA MIKROBIOLOGIJA STOČNIH PROIZVODA I ISHRANE STOKE

Naučna knjiga, 1962.
310 strana, udžbenički format.

Požutela od stajanja.
Potpis prethodnog vlasnika.
Nema podvlačenja, zapisa...


Obrazovanje posebnih odseka i uvođenje višestepene nastave po grupama na Poljoprivrednom fakultetu u Zemunu zahtevalo je izmenu nastavnih planova i programa u predmetima koji su predavani i uvođenje novih predmeta. Nastava iz Mikrobiologije prilagodila se ovim izmenama programa spremanja stručnjaka na taj način, što se Opšti deo Mikrobiologije, koji se odnosi na upoznavanje mikroorganizama kao živih bića bez obzira na njihovo delovanje i promene koje vrše u okolnoj sredini, predaje po jedinstvenom programu za studente svih odseka i grupa. Posebni deo Mikrobiologije koji prvenstveno poklanja pažnju fizičkim, hemijskim i drugim promenama okolne sredine biohemijskom aktivnošću mikroorganizama i izučavanju posebnih grupa mikroorganizama koji su za ove promene od posebnog interesa, predaje se po posebnim programima nastave za studente Ratarskog i Voćarsko-vinogradarskog odseka (Mikrobiologija zemljišta) i studente Stočarskog odseka, odnosno studente Odseka za preradu poljoprivrednih sirovina (Tehnološka mikrobiologija).
Tehnološka mikrobiologija stočnih proizvoda i ishrane stoke u stvari predstavlja posebni deo Mikrobiologije prilagođen opštem nastavnom planu za studente Stočarskog odseka (za grupe Govedarstvo i Ovčarstvo) i grupe Prerada mleka i Prerada mesa za studente Odseka za tehnologiju poljoprivrednih sirovina. Njen zadatak je da upozna studente s promenama organskih i neorganskih jedinjenja od značaja za stočarsku proizvodnju delovanjem mikroorganizama i mikroorganizmima koji ove promene vrše. Ovde se pre svega ima u vidu uloga i značaj mikroorganizama u proizvodnji i preradi mleka, u čuvanju i preradi mesa i mesnih proizvoda i čuvanju jaja. Zatim uloga i značaj mikroorganizama u varenju i iskorišćavanju pojedinih hraniva kod stoke, kao i značaj mikroorganizama u proizvodnji i čuvanju kvalitetne stočne hrane.

Imajući u vidu da se stočni proizvodi i stočna hrana, u čijim promenama, učestvuju mikroorganizmi, sastoji od belančevina, ugljenih hidrata i njima sličnih jedinjenja i masti, i da su hemijski procesi mikrobiološkog razlaganja ovih jedinjenja u principu isti bez obzira na namirnice u čiji sastav ulaze, razlaganja ovih jedinjenja u ovom udžbeniku izložena su u posebnom odeljku, da bi se izbegla suvišna ponavljanja. Takođe su posebno prikazane transformacije šećera po tipu anaerobnih i aerobnih oksidacija, koje takođe imaju zajednički karakter, tako da se ova dva odeljka mogu smatrati kao opšti deo ovog udžbenika. Iz ovih razloga, pri tumačenju mikrobioloških transformacija mleka, mlečnih proizvoda i drugih namirnica nije se ulazilo u hemizam procesa, nego su konkretno prikazane promene nastale biohemijskom aktivnošću mikroorganizama, zatim sami mikroorganizmi i uslovi pod kojim se njihova biohemijska aktivnost odvija.

Treba još pomenuti da je, zahvaljujući vrlo intenzivnom naučnom radu, u svetskoj naučnoj literaturi prikupljen obilan činjenički materijal o mikroorganizmima i njihovoj biohemijskoj aktivnosti u namirnicama, tako da danas postoje posebni udžbenici o Mikrobiologiji mleka i mlečnih proizvoda, Mikrobiologiji mesa, Mikrobiologiji jaja, Mikrobiologiji spravIjanja stočne hrane i ishrane stoke. Međutim, obim izlaganja u ovom udžbeniku bio je ograničen planom i programom nastave, tako da su morali izostati mnogi detalji i pojedinosti, koji bi uže stručnjake mogli da interesuju, a obrađeni su biohemijski procesi, promene, mikroorganizmi i uslovi njihove delatnosti koji studentima pružaju opštu sliku.

O ulozi i značaju mikroorganizama u stočnim proizvodima i ishrani stoke. Detaljnija obaveštenja o mikroorganizmima i njihovoj biohemijskoj aktivnosti u stočnim proizvodima, koja bi služila kao neposredna pomoć u radu, moraju se potražiti u posebnim mikrobiološkim priručnicima.

U izradi ovog udžbenika mnogo nam je pomogao svojim primedbama i savetima prof. dr Živojin Tešić, pa mu, sa zadovoljstvom i ovom prilikom, izražavamo našu toplu zahvalnost. Takođe su nam učinili vrlo korisne primedbe pregledajući pojedina poglavlja udžbenika dr. Mirko Šipka, dr Damjan Zaremski, dr Kosta Šljivovački, dr Vladimir Petrović i ing. Marija Šutić pa se i njima srdačno zahvaljujemo.

Dr Bogoje Stević

SADRŽAJ

OPŠTE MIKROBIOLOŠKE TRANSFORMACIJE PRIRODNIH ORGANSKIH JEDINJENJA
Truljenja i vrenja kao najranije zapažene pojave biohemijske delatnosti mikroorganizama u prirodi
RAZLAGANJA PRIRODNIH ORGANSKIH JEDINJENJA VELIKOG MOLEKULA HIDROLIZOM + TRULJENJA
Mikrobiološka razlaganja belančevina
Značaj belančevina za stočnu ishranu
Hemijska građa belančevina
Proteolitički fermenti
Proteolitički mikroorganizmi
Hemizam razlaganja belančevina
Mikrobiološka razlaganja i transformacije amino kiselina
Mikrobiološka razlaganja polisaharida
Razlaganja skroba
Razlaganja celuloze
Razlaganja polisaharoida
Pektinske materije
Lignini
Hemiceluloze
Razlaganje masti

TRANSFORMACIJE PRIRODNIH ORGANSKIH JEDINJENJA BIOLOŠKIM OKSIDACIJAMA ± VRENJA
Snabdevanje mikroorganizama energijom — jedinjenja s hemijskim
vezama bogatim energijom
Teorije i fermenti bioloških oksidacija
Mehanizam prenosa vodonika i značaj oksidoredukcionih potencijala
Hemizam bioloških oksidacija — opšte sheme anaerobnih vrenja
Zajednička shema alkoholne fermentacije Parnas-a, Embden-a i Meyerhof-a
Drugi tipovi transformacija heksoza u anaerobnim uslovima
Mlečna fermentacija
Buterne fermentacije
Propionska fermentacija
Metanska fermentacija
Aerobne oksidacije — oksidativna vrenja
Krebs-ov ciklus limunske kiseline
Drugi tipovi bioloških oksidacija u aerobnim uslovima
Sirćetna fermentacija
Limunska i oksalna fermentacija
Oksidacija masti
Literatura

MIKROORGANIZMI U PROIZVODNJI MLEKA I MLEČNIH PROIZVODA

I. MIKROORGANIZMI U PROIZVODNJI MLEKA
1. Mleko kao hranljiva sredina za mikroorganizme
2. Određivanje ukupnog broja mikroorganizama u mleku
3. Mikroorganizmi mleka i mlečnih proizvoda
4. Poreklo mikroorganizama u mleku
5. Razviće mikroorganizama u mleku
6. Kontrola biohemijskih procesa u mleku
7. Mane mleka mikrobiološkog porekla
8. Prenošenje mlekom prouzrokovača zaraznih bolesti i trovača hrane
9. Značaj tehnoloških operacija u pripremi tržnog mleka za mikrofloru mleka
Uticaj načina muže na mikrofloru mleka
Značaj ceđenja (filtrovanja) mleka za mikrofloru mleka
Uticaj hlađenja na mikrofloru mleka
Dejstvo visokih temperatura na mikrofloru mleka

II. MIKROORGANIZMI U PRERADI MLEKA
1. Čiste kulture mikroorganizama u preradi mleka
2. Mikroorganizmi u proizvodnji kiselih mlečnih napitaka
3. Mikroorganizmi u proizvodnji pavlake i maslaca
Uticaj tehnoloških operacija na stvaranje arome i mikrofloru
4. Značaj mikroorganizama u proizvodnji sladoleda
5. Mikroflora maslaca
Mane maslaca mikrobiološkog porekla
6. Mikroorganizmi u proizvodnji kajmaka
Izvori mikroorganizama u kajmaku
Razviće mikroorganizama u kajmaku
Mikroorganizmi u proizvodnji sireva
Izvori mikroorganizama u sirevima
Uloga i značaj mikroorganizama u sirevima
Biohemijska aktivnost mikroorganizama i tehnološke operacije u izradi sireva
Biohemijske promene u procesu zrenja sireva
Uloga mikroorganizama u zrenju nekih važnijih vrsta sireva
Mikroorganizmi u zrenju tvrđih sireva
Mikroorganizmi u proizvodnji polutvrdih i mekih sireva
Mane i nedostaci sireva mikrobiološkog porekla
Literatura

MIKROORGANIZMI U PROIZVODNJI MESA I PROIZVODA OD MESA
1. Meso kao hranljiva sredina za mikroorganizme
2. Poreklo mikroorganizama u mesu
3. Razviće mikroorganizama u sirovom mesu
4. Značaj tehnoloških operacija u konzervisanju i preradi mesa za mikrofloru mesa i proizvoda od mesa
Značaj niskih temperatura za mikrofloru mesa i proizvoda od mesa
Dejstvo visokih temperatura na mikrofloru mesa
5. Značaj mikroorganizama u salamurenju mesa i izradi nekih kobasičarskih
Mane i trovanja mesom i proizvodima od mesa mikrobiološkog porekla
Literatura

MIKROORGANIZMI U ČUVANJU I PRERADI RIBA
1. Ribe kao hranljiva sredina za mikroorganizme
2. Poreklo mikroorganizama u ribama
3. Mikrobiološki procesi u kvarenju riba i značaj raznih načina konzervisanja za mikrofloru riba
Literatura

MIKROORGANIZMI U ČUVANJU JAJA
1. Jaja kao hranljiva sredina za mikroorganizme
2. Poreklo mikroorganizama u jajima
3. Razviće mikroorganizama i tipovi kvarenja jaja
4. Zaštita jaja od kvarenja
Literatura

MIKROORGANIZMI U PROIZVODNJI STOČNE HRANE I ISHRANI STOKE
Uloga i značaj mikroorganizama u proizvodnji silaže
1. Poreklo mikroorganizama u silaži — epifitna mikroflora biljaka
2. Razviće mikroorganizama u silaži
3. Kvarenje stočne hrane
Upotreba mikroorganizama za stočnu hranu
Uloga mikroorganizama u varenju hrane kod preživara
Poreklo i vrste mikroorganizama u buragu
Biohemijska delatnost mikroorganizama u buragu