Godina izdanja: 2024
ISBN: 978-86-7005-192-8
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

ALEKSANDAR R. MILETIĆ

STAMBENI PAKAO - sistem kontrolisane stanarine u Jugoistočnoj i Istočnoj Srednjoj Evropi, 1914–1930.

Izdavač - Institut za noviju istoriju Srbije, Beograd

Godina - 2024

318 strana

24 cm

Edicija - Biblioteka Studije i monografije

ISBN - 978-86-7005-192-8

Povez - Broširan

Stanje - Kao na slici, tekst bez podvlačenja



SADRŽAJ:
Predgovor
Uvod

1. SISTEM KONTROLISANE STANARINE: PRO ET CONTRA
1.1 Stambena politika: pojam, aspekti i tumačenja
1.2 Džim Kemeni, skandinavski model, nemački ordo-liberali
1.3 Neoliberalni svetonazor, libertarijanci, anarho-liberali
1.4 Umesto zaključka

2. KRATKA ISTORIJA SISTEMA KONTROLISANE STANARINE
2.1 Prva generacija sistema kontrolisane stanarine (1914-1939)
2.2 Prva generacija sistema kontrolisane stanarine (period posle 1939)
2.3 Druga generacija sistema kontrolisane stanarine
2.4 Retrospektivni rezime

3. LEKSIMETRIJSKA ANALIZA SISTEMA KONTROLISANE STANARINE
3.1 Kvantifikovanje zakona?
3.2 Šestostepena razvojna tipologija SKS-a
3.3 Leksimetrijska komparacija evropskih zemalja i regiona
3.4 Završna razmatranja

4. RAZVOJ SKS-A U JUGOISTOČNOJ I ISTOČNOJ SREDNJOJ EVROPI
4.1 Neposredne posledice rata
4.2 Društvene, političke i ekonomske okolnosti 1918-1930
4.3 Zaštita stanara u Jugoistočnoj Evropi, 1914–1930.
4.4 Zaštita stanara u Istočnoj Srednjoj Evropi.
4.5 Završna razmatranja o semi-periferiji

5. INTERESNO ORGANIZOVANJE STANARA I STANODAVACA
5.1 `Sekira će da radi!`: agresivna retorika interesnih grupa u Jugoslaviji
5.2 `Derikože“ protiv „rasipnika“ u Bugarskoj
5.3 Stanodavci protiv zakupaca, zakupci protiv podzakupaca u Poljskoj
5.4 Čehoslovačka: zajednički skupovi predstavnika stanara i stanodavaca
5.5 Epilog interesnog organizovanja

6. POLITIČKE STRANKE I STAMBENI SPOROVI
6.1 Afilijacije stanara: od političke levice do nezavisnih interesnih udruženja
6.2 Razočaranost stanodavaca u političare
6.3 Interesne organizacije koje evoluiraju u političke partije
6.4 Završna razmatranja o političkom kontekstu interesnog organizovanja

7. ZLOUPOTREBE STATUSA `ZAŠTIĆENOG STANARA“
7.1 O pojmu stanarskog prava
7.2 Zloupotrebe stanarskog prava kroz instituciju podzakupa
7.3 Trgovina stanarskim pravom
7.4 Apsurdi primene sistema zaštite podstanara
7.5 Epilog o zloupotrebama

8. PREPLET ETATIZMA, TZV. MALE KORUPCIJE I KLIJENTELIZMA
8.1 Provizorne stambene vlasti
8.2 Rezidualna (preostala) kupovna moć državnih službenika
8.3 Rekvizicija ili reketiranje?
8.4 Diskriminacija, favoritizam i klijentelizam privremenih stambenih organa
8.5 Završna razmatranja

9. MIKROISTORIJA SISTEMA KONTROLISANE STANARINE
9.1 Rezidualni paritet kupovne moći predratne rente
9.2 Svakodnevna sporenja i sukobi
9.3 Zastrašivanje, slučajevi fizičkog nasilja i ubistava
9.4 Zaključna razmatranja

Zaključak
Summary
Izvori i literatura
Imenski registar
Predmetni i geografski registar
Biografija autora


`Predmet analize u ovoj monografiji su društvene, ekonomske i političke implikacije dugoročne primene stambenog zakonodavstva, koje je u početku bilo projektovano samo kao set mera „privremenog“ i „ograničenog“ karaktera. Jedinice istraživanja su po dve države Jugoistočne (Jugoslavija i Bugarska) i Istočne Srednje Evrope (Čehoslovačka i Poljska), koje su komparativno dovedene u vezu sa zemljama Srednje (Austrija i Nemačka) i Zapadne Evrope (Francuska i Ujedinjeno Kraljevstvo) i Skandinavije (Norveška i Finska), ali i sovjetske Rusije i američke države Njujork. Hronološki, monografija pokriva period Prvog svetskog rata i međuratni period do 1930, međutim, najveća pažnja posvećena je periodu najintenzivnije primene i razvoja državne intervencije između 1914 i 1924. Monografija se završava 1930. s obzirom na to da je te godine bio u potpunosti ukinut sistem zaštite stanara u Kraljevini Jugoslaviji. Pošto se Bugarska još 1926. vratila na predratni laissez faire režim zakupnine, od 1930. možemo smatrati da je režim vanrednog stanja u domenu zakupnih odnosa u jugoistočnoj Evropi prestao da postoji. Period tridesetih godina prošlog veka samo je površno pokriven kako bi se do kraja ispratila institucionalna istorija državne intervencije. Naime, tokom tog perioda je sistem državne kontrole nastavio da funkcioniše po inerciji i u smanjenom obimu u Poljskoj i Čehoslovačkoj.

Struktura knjige je dobro postavljena, koncepcijski i teorijski okvir su dati u uvodnom poglavlju, ali su takođe konzistentno prisutni u radu sve do zaključnih pasusa. Metodologija je inovativna, a pristup problemu interdisciplinaran i mnogostran u komparativnom smislu, ali i u primeni različite optike pristupanja problemu (mikro, makro, mezo nivo posmatranja). Za domaću i regionalnu istoriografiju ova knjiga će predstavljati značajan doprinos u svim nabrojanim oblastima ekonomske i društvene istorije. (Dubravka Stojanović)

Okosnicu ove monografije svakako čini četvrto poglavlje u kojem do posebnog izražaja dolaze naučne veštine dr Miletića da kroz paralelene komparativne analize velikog broja evropskih zemalja, predoči sve sličnosti i razlike stambenih politika. Uz korišćenje prvoklasne literature i istorijske dokumentacije, monografija dr Miletića na specifičan način osvetljava stambene odnose između dva svetska rata kao važno polje društvene, ekonomske i političke istorije. (Vesna Aleksić)`



Ako Vas nešto zanima, slobodno pošaljite poruku.

Ričard Arnot Valter Blok Filip Veber Zlata Vuksanović Macura Svetolik Grebenac Dmitar Ilijev Aurora Janelo Aleksandar Karađorđević Džim Kemeni Bela Kun Vasil Muletarov Aleksandar Stambolijski Margaret Tačer Dejvid Truman Milton Fridman Fridrih Hajek Stanislav Holubec Konstantin Holodilin