Tip: Poster
Tema: Sport

Raspored vožnje vozova Beograd–Niš / Niš–Beograd, dodatak „Beogradskog Dnevnika“, 5. septembar 1884.

Izuzetno redak originalni dodatak iz lista „Beogradski Dnevnik“, dimenzija 42 × 30 cm, datiran 5. septembra 1884. godine, koji sadrži zvanični raspored vožnje vozova na pruzi Beograd–Niš i Niš–Beograd, objavljen povodom uspostavljanja saobraćaja na tada novootvorenoj pruzi.

Na prvoj strani nalazi se kompletna tabela sa stanicama, vremenima polazaka i dolazaka, uključujući gradove: Beograd, Topčider, Ripanj, Lapovo, Jagodina, Paraćin, Aleksinac, Niš, i druge. Ispod tabele štampane su i reklame iz 19. veka, među kojima se izdvaja oglas za prodaju šivaćih mašina Svetislava Tomića, kao i trgovine i zanatske radionice iz Beograda i Niša.

Na drugoj strani nalaze se oglasi, javne objave i vesti iz istog broja lista:
- reklame hotela „Evropa“ u Budimpešti,
- oglasi beogradskih i zemunskih manufaktura (Jovan i Đorđe Petrović, Lamberg i Škamarda),
- potražnja radnika i trgovačkih pomoćnika,
- kao i nekrološka objava za Obrada Petrovića iz Grnčara kod Orašja.

Istorijski značaj:
Ovaj primerak predstavlja autentičan dokument iz ranog perioda železničkog saobraćaja u Kraljevini Srbiji, kada je 1884. godine otvorena prva pruga Beograd–Niš — simbol modernizacije države i povezivanja juga i severa Srbije. Raspored vožnje iz tog perioda jedan je od najranijih štampanih železničkih redova vožnje u Srbiji, objavljen svega nekoliko dana po puštanju pruge u rad.

Takvi primerci su izuzetno retki jer su bili efemerna štampa (privremeni dodaci novinama, najčešće odbačeni nakon upotrebe), pa se danas veoma retko sreću u privatnim zbirkama.

Stanje predmeta:
Papir sa vidljivim znacima starosti, blago iskrzanih ivica i presavijen po horizontalnoj osi, ali kompletan, bez nedostajućih delova. Tekst potpuno čitak, sa očuvanim tipografskim detaljima i karakterističnim slovnim oblicima iz kraja 19. veka. Sačuvana i poleđina sa oglasima, što znatno uvećava dokumentarnu vrednost.

Značaj i kolekcionarska vrednost: ovaj raritet je dragocen istorijski izvor za:
- istraživanje istorije železnice u Srbiji,
- proučavanje štampe i reklame iz 19. veka,
- kao i za kolekcionare transportne i industrijske istorije Balkana.