ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 299
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju!

Extra retko u ponudi

Judita Šalgo. Književna zajednica Novog Sada, 1987


Judita Šalgo (1941-1996) bila je jugoslovenska i vojvođanska spisateljica (pesnikinja i pripovedačica). Pisala je i eseje i prevodila sa engleskog i mađarskog jezika.

Rođena je u Novom Sadu, kao Judita Manhajm, od roditelja Jevreja – činjenica koja će umnogome uticati na njen život i njenu književnost. Početkom Drugog svetskog rata, njen otac biva odveden u logor u Mađarskoj (ubijen je 1942.g), a 1944. i majku odvode u logor u Nemačkoj. Majka je, kako bi je zaštitila, ostavlja u Malom Iđošu kod „tetka Anuške“, Mađarice, koja ju je čuvala do povratka majke i koju je ova zvala mamom („Ako je mati zamenjiva, onda je sve na svetu zamenjivo, pa i ja sama i sve što čini moj identitet“). Nakon rata i povratka u Novi Sad, majka se preudaje a Judita dobija prezime Šalgo. Maternji jezik bio joj je mađarski, pa tek polaskom u školu uči srpski (otuda pisanje književnosti kao „trajne potrebe da se osvaja jezik kao što se osvaja tvrđava“). Studije završava u Beogradu, na Opštoj kniževnosti, 1966. Vraća se u Novi Sad i udaje za Zorana Mirkovića 1967. Bila je urednica Tribine mladih (jednog od centara tadašnje eksperimentalne umetničke scene), a kasnije urednica Matice srpske. Sa obe pozicije smenjena je, najverovatnije iz političkih razloga. Umrla je od raka, 1996. u Novom Sadu.
2014. jedna ulica u Veterniku pored Novog Sada dobila je ime po Juditi Šalgo. [1]

Dela

Put u Birobidžan
Judita Šalgo pisala je poeziju, priče i romane. Početak njenog umetničkog stvaralaštva vezan je za talas vojvođanske neoavangarde (nazivane još i drugom linijom ili novom umetničkom praksom), koja se javila šezdesetih i sedamdesetih godina dvadesetog veka, kao alternativa dominantnom diskursu umerenog modernizma u Jugoslaviji. Uticaj neoavangarde ogleda se u žanrovskoj otvorenosti i jezičkom eksperimentisanju u pre svega (ali ne samo) u Juditinoj poeziji. Kasnije se okreće prozi, i u romanima je dominantan upliv postmodernističke poetike, za koju je najbolji primer roman Put u Birobidžan, Juditino najpoznatije i, po mnogima, najbolje delo. Bavila se i feminističkim pitanjima i temama, mada se nikada javno nije izjašnjavala kao feministkinja.
poezija:

Obalom, 1962. zbirka pesama
67 minuta naglas, 1980. zbirka pesama
Život na stolu, 1986. zbirka pesama
proza:

Trag kočenja, 1987. roman
Da li postoji život, 1995. zbirka priča
Put u Birobidžan, 1997. nedovršeni roman (priredio Vasa Pavković)
Kraj puta, 2004. nedovršeni roman (drugi deo Puta u Birobidžan, priredio Vasa Pavković)

Grob Judite Šalgo na Jevrejskom groblju u Novom Sadu
Osim ovih dela, objavljene su i pojedinačne priče, pesme i eseji, najviše u časopisima Polja i Letopis Matice srpske.


Judita Šalgo (1941–1996) potiče od oca Šandora Manhajma i majke Jelisavete Abraham. Odmah na početku rata njen otac, kao Jevrejin i komunista, biva interniran, prvo u logoru u Baji (Mađarska), zatim je prebačen u Rusiju na Istočni front gde je ubijen u zimu 1942. godine na Donu. Godine 1943. i njenu majku odvode u logor Bergen-Belzen, a Judita ostaje u Malom Iđošu kod jedne Mađarice, „tetka Anuške”, koja sada živi u Izraelu. Po povratku majke iz logora, prelaze u Novi Sad, gde Judita pohađa školu na srpskom jeziku koji tek tada uči, jer je njen maternji jezik bio mađarski. Mati se preudaje za apotekara Ladislava Šalgoa i Judita biva usvojena, uzima prezime njenog poočima. Završava gimnaziju u Novom Sadu, zatim u Beogradu Opštu književnost. Godine 1965. zapošljava se u Izdavačkom preduzeću „Forum” kao prevodilac sa mađarskog. Ubrzo biva otpuštena, dobija mesto urednika Tribine mladih u Novom Sadu. I tu dobija otkaz, a kasnije uspeva da se zaposli na Televiziji kao lektor. Daje otkaz i prelazi u knjižaru „Nolit”, kao prodavac. Potom dobija mesto sekretara Društva književnika, da bi na kraju postala urednik u Matici srpskoj. Objavila je zbirku tekstova 67 minuta, naglas (1980), Život na stolu (1986), zbirku priča Da li postoji život (1995) i roman Trag kočenja (1987). Posthumno su objavljeni romani Put u Birobidžan (1997) i Kraj puta (2004), ogledi Jednokratni eseji (2000) i Hronika, (2007) kompilacija radnih beležaka, intervjua, izjava i govora...