Godina izdanja: 1999
ISBN: 86-07-00796-3
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Odlično očuvano!

Autor - osoba Palmotić, Junije
Naslov Izbor iz dela / Džono Palmotić ; [priredila Zlata Bojović]
Vrsta građe dr.knjiž.oblici
Jezik srpski
Godina 1999
Izdavanje i proizvodnja Beograd : Prosveta, 1999 (Subotica : Birografika)
Fizički opis 498 str. ; 21 cm
Drugi autori - osoba Bojović, Zlata, 1939- = Bojović, Zlata, 1939-
Bojović, Zlata, 1939- = Bojović, Zlata, 1939-
Zbirka Književna baština starog Dubrovnika : u pet kola ; ǂknj. ǂ17
Napomene Str. 5-115: Džono Palmotić / Zlata Bojović
Manje poznate reči: str. 497-498
Literatura o Džonu Palmotiću: str. 487-495.
Predmetne odrednice Palmotić, Junije, 1606-1657

Junije Džono Palmotić (Dubrovnik, 1606 – Dubrovnik, 1657) bio je plemić, pisac, pesnik i dramaturg iz Dubrovnika.
Pripadao je zajedno sa Ivanom Gundulićem srpskoj književnosti i zastupljen u školskoj lektiri za 6. razred gimnazije Kraljevine Srbije.
Biografija
Palmotić je rođen 1606. godine u Dubrovniku, u plemićkoj porodici, od oca Džore Palmotića i majke Ore Gradić. Otac je umro dok je bio vrlo mlad, pa je brigu o njemu vodio ujak Mihailo Gradić. Njegova majka i majka Ivana Gundulića bile su sestre. Junije je imao starijeg brata Džoreta i mlađeg brata Ivana koji je preminuo dok je bio dete.
Junije je bio omalenog stasa, bele puti, a imao je nadimak Pupica. Sugrađani su ga cenili kao umetnika i poštenog čoveka, bio je pobožan i nikada se nije ženio.
Obrazovanje
Izuzetno malo se zna o njegovom školovanju, a neki istoričari smatraju da je išao u gradsku školu, koja je bila obavezna za sve plemiće. Poznato je da je pohađao privatnu školu otvorenu 1619. godine od strane isusovaca. Počeo je da piše pesme pod uticajem učitelja isusovaca, Kamila Gorca i rođaka Ignjacija Tudisija. Palmotićevi učitelj u školi bio je Stjepan Gradić, Palmotićev sestrić, dubrovački filozof, matematičar i isusovac.
Karijera
Kada je imao 18 godina postao je član Velikog veća u Dubrovačkoj republici i u upravi grada Dubrovnika. Bio je i dubrovački poslanik (diplomata) u Carigradu. Počeo je da piše dok je bio izuzetno mlad, inspirisan Ovidijem, Vergilijem, Torkvatom Tasom i Lodovikom Ariostom.
Krenuo je da piše poeziju najpre na latinskom, a potom i na narodnom jeziku. Iako je njegova poezija bila melodramska i uglavnom se bavila mitološkim temama, njegova drama bila je fokusirana na savremeni Dubrovnik, posebno na život aristokratije. U jednoj od svojih pesama demonstrirao je svoje znanje o srpskoj epskoj poeziji pominjući svoje heroje kao što su Lazar Hrebeljanović, Miloš Obilić, Đurađ Kastriot Skenderbeg, Mihajlo Svilojević, Vuk Branković i Janoš Hunjadi.[9]
Stjepan Gradić pisao je o životu Junija Palmotića i isticao da je on bio pionir ideje o panslavizmu.
Dela
Drame
Atalanta (1629)
Pavlimir (1632)
Akile (1637
Natjecanje Ajača i Ulisa za oružje Akilovo (1639)
Elena ugrabjena (1640)
Danica (1644)
Didona (1646)
Alčina (1647)
Lavinija (1648)
Kaptislava (1652)
Bisernica (1653)
Ipsipile
Armida
Došastje od Enee k Ankizu njegovu ocu
Glas
Kolombo
Gosti grada Dubrovnika
Andromeda
Pesme
Pesme
O rijeko, ka tvoreć
Muze na piru
Gomnaida
In obitu Michaelis Gradii epicedion Junii Palmottae
Kraljici Kristini
Sveta Katarina od Sijene
Kristijada
Nasleđe
Veliki broj dela Palmotića objavljeni su krajem 19. veka od strane Matice hrvatske. U Zagrebu se u centru grada nalazi ulica koja po njemu nosi naziv, a u beogradskoj opštini Stari grad postoji ulica koja se zove Palmotićeva.

Junije Džono Palmotić barokni je pjesnik i dramatičar. Potječe iz stare dubrovačke plemićke obitelji Palmotić. Roditelji su mu bili Džore Palmotić i Ora Gradić. Imao je nadimak Pupica (značenje: lutkica). Prema običaju za predstavnike njegovog staleža i Junije je obavljao različite dužnosti u službi Dubrovačke Republike. Bio je knez na Mljetu, u Konavlima i na Lastovu, a 1656. g. bio je izabran u Vijeće umoljenih. Tijekom života tiskana mu je samo jedna latinska prigodnica posvećenu isusovcu Giovanniju Bargioccu.
Zauzimanjem piščeva brata Džore i Stjepana Gradića 1670. g. posmrtno je objavljen, po autorovoj želji u Rimu, njegov ep Kristijada (Kristiade to jest život i djela Isukrstova). Riječ je o prepjevu istoimenog latinskog spjeva M. G. Vide, koji je posvećen švedskoj kraljici Kristini. Palmotić je najplodniji dramatičar starije hrvatske književnosti. Njegova dramska djela, prvenstveno tragikomedije, s uspjehom su se prikazivale na otvorenim pozornicama Dubrovnika. Izvodile su ih amaterske družine Orlovi, Smeteni i Isprazni, a sam je autor asistirao u njihovim uprizorenjima, sugerirajući neka od tipičnih baroknih scenskih rješenja. Podaci o predstavama, koje su se izvodile pred Kneževim dvorom, nalaze se u rukopisima drame i svjedočanstvo su bogate kazališne djelatnosti dubrovačkog baroka.
Dramske tekstove pisao je u stihu, uglavnom osmercu, koji je prevladavajući stih starijeg hrvatskog pjesništva. U Pavlimiru, jednoj od pseudopovijesnih tragikomedija panslavenske tematike, Junije prikazuje nastanak Dubrovnika; središnja figura je utemeljitelj Grada Pavlimir, a veliča se slavna prošlost, nastanak grada i njegova neovisnost te ističe opasnost od gubitka slobode, koja je stoljećima bila temelj prosperiteta Dubrovnika. Ugledao se na Orbinijevo Kraljevstvo Slavena i na Ljetopis popa Dukljanina. U ovu skupinu spadaju i Danica, Captislava i Bisernica. U djelima Armida i Alčina baštini od Ariosta i Tassa. Uz dramske tekstove Palmotić je u mladosti pisao pjesme pod utjecajem usmeno-književnih oblika i izričaja, ali taj dio njegova opusa nije sačuvan. Sačuvale su se neke prigodnice, religiozni stihovi, poema o zaštitnicima Lastova, sv. Kuzmi i Damjanu te Sveta Katarina od Siene. Sačuvana je i polemična burleskna poema Gomnaida (Govnaida), kojom žestoko, satirično, a možemo reći i prosto napada jednog svog suvremenika, dubrovačkog vlastelina i političara, koji mu se očigledno ozbiljno zamjerio.
Dugo se sumnjalo u Palmotićevo autorstvo ovih stihova napisanih u šaljivom tonu, zbog obilja vulgarizama i opscenosti, ali istraživanja su potvrdila da je upravo on autor spjeva te je dokazana i godina nastanka teksta – 1646. g. Evo nekoliko stihova djela koje je značilo preokret u Junijevom opusu: „Govnene su riječi tvoje, govnena su tvoja djela, u nosu ti govna stoje, govna su te odsvud splela, u ustijeh djestro hrani. Vȁs si govnen, kneže usrani!“
MG143 (N)