Karantinija je balkanska pogranična oblast, sa karantinskom kontrolom na graničnim prelazima, između istočnog i zapadnog carstva.
Autor prati sudbinu porodice, koja je pre tri veka izbegla sa Kosova u Vrbnicu, kod Kruševca, a jedan njen deo je produžio dalje da luta, pa se nastanio, preko reke, u Carevini.

Svodeći istorijsko-pripovedne tokove svoje razgranate hronike, u trećoj knjizi Karantinije Dragić Ilić izgrađuje jednu dinamičnu, izražajnu i slikovitu pripovest o istoriji i sudbini. U njoj se sustiču i značenjski jednače različite i naoko nepovezane sekvence iz prethodnih knjiga, tako da se u celinskom pogledu raspoznaju tragični momenti i izdvoje herojsko-moralni uzori.

Čini se da je njihovo portretsko isticanje jedna od glavnih autorovih namera. Jer, sila zaborava razara ukupnost slike prošlosti, ali ume da zaobiđe i poštedi naročite lične podvige, ako se oni pričom uverljivo ožive i predstave.

U ovoj se knjizi umešno ukrštaju i povezuju različiti vremenski planovi; različita iskustva, saznanja i značenja. Zbog toga je u njoj vidno skrupulozno autorsko istraživanje različitih izvora po dubini vremena, kao i nastojanje da se predmet istraživanja i opisivanja umno i saživljeno sagleda iz dve perspektive. Opšte, hroničarske, one koja događaje i ličnosti povezuje na širokom planu vremena, i sužene, lične, u kojoj se dejstvo poraznih istorijskih ishoda sasvim konkretizovano prepoznaje, doživljava i tumači.

Iz takvog dinamizovanog i poosobljenog suočavanja sa nacionalnom prošlošću često sledi moralno obojen i tradicijskim vrednostima prožet nauk savremenicima, kao i svojevrsno, umereno optimistično, aktivističko okretanje budućnosti:

„Na pametnim Srbima je sad dužnost da ponovo izgrade ono što su bezumni Srbi srušili”.
Karantinija je Srpska istorijska priča – duga, zavojita i složena. Mučna i tragična. Događajno i značenjski bogata, živonosna i porazom slavna. Priča koja traje i ište savremeni nastavak.

Mileta Aćimović Ivkov

Pročitajte odlomak u PDF-u