ISBN: Ostalo
Godina izdanja: 230
Autor: Domaći
Jezik: Srpski

Spoljašnjost kao na fotografijama, unutrašnjost u dobrom i urednom stanju! Bogato opremljena knjiga

Uvod:
Miroslav Krleza

Zlato (Au, lat. aurum) jeste hemijski element.[3] Zlato je gusto, mekano, sjajno, kovan i svetložuti metal. To je hemijski element simbola Au (Aurum na latinskom jeziku, što znači sjaj zore) i atomski broj 79 u periodnom sistemu hemijskih elemenata. U njegovom najčistijem obliku, ono je svetlo, blago crvenkasto žut, gust, mekan, kovan, i rastegljiv metal. Hemijski, zlato je prelazni metal i element grupe 11. Ono je jedan od najmanje reaktivnih hemijskih elemenat i čvrsto je pod standardnim uslovima. Zlato se često javlja u slobodnom elementarnom obliku, kao grumenje ili zrna, u stenama, u žicama, i u aluvijalnim depozitima. Ono se javlja u serijama čvrstih rastvora sa prirodnim elementom srebrom (kao elektrum) i isto tako prirodno leginosa bakrom i paladijumom. U ređim slučajevima, ono se javlja u mineralima u vidu jedinjenja zlata, obično sa telurom (teluridi zlata).

Atomski broj zlata je 79, što ga čini jednim od težih prirodnih elemenata. Smatra se da je nastalo u nukleosintezi supernova, iz kolizija neutronskih zvezda,[4] i da je bilo prisutno u prašini iz koje je formiran Solarni sistem. Pošto je Zemlja bila istopljena kada je formirana, skoro svo zlato zlato prisutno u ranoj Zemlji je verovatno potonulo u planetarno jezgro. Stoga, se smatra da je najveći deo zlata koji je prisutan danas u Zemljinoj kori i mantlu je dospeo na Zemlju kasnije, putem asteroidnog udara tokom Poznog teškog bombardovanja, pre oko 4 milijarde godina.[5][6]

Zlato je otporno na većinu kiselina, mada se rastvara u carskoj vodi, smeši azotne kiseline i hlorovodonične kiseline, čime se formira rastvorni tetrahloroauratni anjon. Zlato je nerastvorno u azotnoj kiselini, koja rastvara srebro i bazne metale. To svojstvo je dugo korišteno za refinisanje zlata i potvrđivanje prisustva zlata u metalnim objektima, odakle potiče termin kiselinski test. Zlato se isto tako rastvara u alkalnim rastvorima cijanida, što se koristi u rudarstvu i elektroplatiranju. Zlato se rastvara u živi, formirajući amalgamske legure, mada to nije hemijska reakcija.

Srebro (Ag, lat. argentum — srebro) hemijski je element sa simbolom Ag i atomskim brojem 47. Ubraja se u prelazne metale, u periodnom sistemu elemenata nalazi se u 5. periodi i prvoj sporednoj grupi (grupa 11) odnosno grupi bakra. Srebro je jedan od plemenitih metala, u prirodi se javlja u elementarnom stanju kao i u svojim jedinjenjima. Srebro je najbolji provodnik toplote[7] i elektriciteta od svih elemenata.[8]

Srebro je mekano, rastegljivo i lako kovno što omogućava njegovo lako oblikovanje i izvlačenje u tanke žice i folije svetlucave bele boje zato se još u dalekoj prošlosti koristilo za pravljenje nakita.

Srebro ima nekoliko svojih minerala, kao što su argentit (Ag2S), bromargentit (AgBr) ili karargentit (AgCl); uglavnom se dobija kao sporedni proizvod prerade ruda drugih metala.[9]

Usled specifičnih fizičkih i hemijskih osobina njegove legure i njegova jedinjenja nalaze brojne primene u industriji i elektrotehnici. Usled dužeg stajanja na vazduhu srebro se prevlači tankim crnim slojem...