Godina izdanja: 2011
ISBN: 978-86-83737-12-3
Jezik: Srpski
Autor: Strani

Izvorno delo: „The Mystics of Islam” – Reynold A. Nicholson
Prevod: Dušan Stojanović
Izdavač: Babun (Beograd)
Zbirka: Metafizička biblioteka
Pismo: Latinica
Broj strana: 125
Povez: Broš
Visina: 21 cm
Stanje: NOVA

„The Mystics of Islam“ je delo Reynolda A. Nicholsona koje predstavlja jedno od najpoznatijih uvodnih dela o sufizmu napisano na engleskom jeziku. Knjiga pruža čitaocu pregled mističke tradicije islama, oslanjajući se na istorijske izvore, poeziju i spise najpoznatijih sufijskih mislilaca i pesnika. Nicholson pristupa temi iz ugla akademika, ali piše razumljivim i slikovitim stilom, nastojeći da približi čitaocima unutrašnji svet sufijskih učenja, njihove duhovne ciljeve i simboliku. Posebna pažnja posvećena je pojmovima poput božanske ljubavi, jedinstva sa Bogom i duhovnog putovanja kroz koje prolazi sufija.

Sufizam, kao mistični pravac u islamu, u knjizi je predstavljen ne samo kao teološki sistem, već i kao živa praksa koja se vekovima razvijala kroz lična iskustva pojedinaca. Nicholson naglašava kako sufizam nije odvojen od islamskog učenja, već ga produbljuje kroz unutrašnju dimenziju vere, ističući značaj neposrednog iskustva Boga naspram same formalne religioznosti. Autor se osvrće na poreklo sufizma, njegovo oblikovanje pod uticajem Kur’ana i hadisa, ali i na dodire sa helenističkom filozofijom, persijskom mistikom i indijskim duhovnim tradicijama.

U knjizi se detaljno razmatraju život i dela velikih sufijskih učitelja kao što su Džalaludin Rumi, Al-Haladž, Al-Gazali i Ibn Arabi. Nicholson prevodi i analizira stihove sufijskih pesnika, pokazujući kako poezija postaje sredstvo izražavanja unutrašnjih duhovnih stanja i ljubavi prema Bogu. On opisuje i rituale poput zikra (molitvenog ponavljanja Božjih imena) i sema (ples derviša), objašnjavajući njihovu simboliku i psihološki uticaj na učesnike.

Posebno mesto u knjizi zauzima razmatranje koncepta „fana“, odnosno potpunog nestajanja ega u Božanskoj stvarnosti. Nicholson pokazuje kako sufije teže ka samoprevazilaženju, napuštanju vezanosti za prolazni svet i stapanju sa večnom Božjom prisutnošću. On ovu ideju povezuje sa univerzalnim misticizmom, upoređujući je sa hrišćanskim i hinduističkim mističkim tradicijama.

Autor takođe obraća pažnju na društvenu i istorijsku ulogu sufijskih redova, prikazujući kako su oni delovali kao centri obrazovanja, umetnosti i humanitarnog rada, ali i kao čuvari duhovnog kontinuiteta u islamskom svetu. Sufijski manastiri i bratstva imali su važan uticaj na očuvanje islamske kulture, posebno u periodima političkih nestabilnosti.

Nicholsonova knjiga je pionirsko delo u proučavanju sufizma na Zapadu, napisano u vreme kada je islamska mistika bila nedovoljno poznata evropskoj publici. Njegov rad odlikuje se dubokim poznavanjem arapskog i persijskog jezika, što mu je omogućilo da direktno prevodi izvorne tekstove i izbegne iskrivljenja koja se često javljaju u posrednim prevodima. Autorovo tumačenje zadržava akademsku strogost, ali i empatiju prema predmetu istraživanja.

Reynold Alleyne Nicholson (1868–1945) bio je britanski orijentalista i profesor arapskog jezika na Univerzitetu u Kembridžu. Specijalizovao se za islamsku mistiku i persijsku poeziju, a njegovi prevodi Rumija i drugih pesnika ostaju uticajni i danas. Njegov rad imao je veliki uticaj na kasnije generacije proučavalaca islama, kao i na zapadnu percepciju sufizma.

Sufizam, kako ga Nicholson opisuje, nije puka filozofska konstrukcija već živa duhovna disciplina koja obuhvata i intelektualno razumevanje i emotivnu posvećenost. On naglašava univerzalne elemente sufijskog učenja, pokazujući da poruke o ljubavi, saosećanju i jedinstvu prevazilaze granice religija i kultura.

„The Mystics of Islam“ ostaje relevantno delo i danas, jer nudi ne samo istorijski i teološki pregled, već i inspirativno putovanje kroz duhovni svet sufija. Nicholsonova sposobnost da spoji preciznost naučnika sa poetskom lepotom teksta čini ovu knjigu dragocenim štivom za sve koji žele da razumeju unutrašnju dimenziju islama.

Ovo delo pruža most između različitih kultura, podsećajući da su duhovna traganja ljudi u svojoj suštini slična bez obzira na vreme, mesto ili versku tradiciju. Nicholson svojom analizom doprinosi ne samo boljem razumevanju sufizma, već i dubljem uvažavanju zajedničkog duhovnog nasleđa čovečanstva.

{KTJ30.31}
tags: Islam, Sufizam