Posebni događaj: Da
Kulturno dobro: Predmet koji prodajem nije kulturno dobro ili ovlašćena institucija odbija pravo preče kupovine
Detaljno stanje: Vrlo dobro

Orson Vels (engl. Orson Welles; Kenoša, 6. maj 1915 — Los Anđeles, 10. oktobar 1985), američki režiser, glumac, scenarista i producent.[3]

U svet glume i inscenacije ušao je početkom tridesetih godina, za vreme boravka u Dablinu gde je dobio angažman kao pozorišni glumac i režiser. Pozorištu je ostao veran još neko vreme po povratku u Sjedinjene Američke Države, a od 1935. godine sve više sarađuje na radiju kao narator, glumac ili pisac, a povremeno adaptira i zanimljiva književna dela.

Tako je 30. oktobra 1938. godine izazvao opštu paniku veštom i uverljivom adaptacijom romana Rat svetova o invaziji Marsovaca.[4] O toj pomutnji koju je Vels izazvao svojom radio-dramom snimljen je 1975. godine TV film Noć koja je uspaničila Ameriku.

Njegov filmski prvenac, dvosatni film Građanin Kejn, kog je režirao 1941. godine, spada među remek-dela svetskog filma. Nominovan je za Oskara za najbolji film, režiju i glavnu ulogu koju je odigrao sam Vels. Iako nije dobio Oskara, ovaj film je 1999. godine proglašen za najbolji film 20. veka. Kao filmski režiser nikad nije postigao komercijalni uspeh, ali je zato veliku popularnost stekao kao filmski glumac.[5][6] Njegov prepoznatljivi rediteljski stil sadržavao je slojevite i nelinearne narativne forme, upotrebu osvetljenja kao što je kjaroskuro, neobične uglove kamere, zvučne tehnike posuđene od radija, snimke dubokog fokusa i dugotrajnog izlaganja. On je hvaljen je kao „ultimatni autorski režiser”.[7]‍:6

Status filmske zvezde utvrdio mu je film Treći čovek, snimljen 1949. godine u kojem je odigrao lik superiornog kriminalca. Po Šekspirovoj tragediji Otelo, 1952. godine snimio je istoimeni igrani film koji mu je doneo Zlatnu palmu na festivalu u Kanu. Poslednje delo, film Istine i laži, snimio je 1974. godine. Godine 1975. dobio je nagradu za životno delo Američkog filmskog instituta. Svoj poslednji nastup Orson Vels je imao u animiranom filmu Transformersi, iz 1986. godine, davši glas Unikronu. Preminuo je ubrzo nakon nastupa u tom filmu.