Godina izdanja: 1900 - 1949.
Autor: Domaći
Tematika: Istorija
Kulturno dobro: Predmet koji prodajem nije kulturno dobro ili ovlašćena institucija odbija pravo preče kupovine
Jezik: Srpski
ISBN: STATUT slobodnoga i kraljevskoga grada Petrovaradina o uređenju gradske uprave

Statut Slobodnoga Kraljevskoga grada Petrovaradina 1906.g *996*10-2021
STATUT slobodnoga i kraljevskoga grada Petrovaradina o uređenju gradske uprave
Izdavač: Štamparija Đorđa Ivkovića Novi Sad 1906.g
Povez karton-naknadno,31 strana ,latinica, format:19,5 x 12,5 cm,težina cca 50.grama
stanje: vrlo dobro-manje promene na stranicama od vremena ali uredne-nema ispisivanja-naknadno kareton ispod korica
STATUS SLOBODNOG I KRALjEVSKOG GRADA – Građani Petrovaradinskog šanca otkupili su, 1748. godine, od carice Marije Terezije status slobodnog i kraljevskog grada i time omogućili brži razvoj grada, do tada sputavan županijskom i vojnom vlašću.
U prvoj polovini XVIII veka, lokalno stanovništvo je svoj grad nazivalo Petrovaradinski šanac, a najveći problem koji ih je morio bila je dvojnost graničarske (vojne) i županijske (civilne) vlasti.
Tih godina grad je bio podeljen u dve vidljive zone, što se vidi i na čuvanoj mapi iz 1745, čiji je autor bio inženjer A. Karltšmit. Miletićevom ulicom išla je razdelna linija na civilni – kameralni deo i militarni deo. Kameralnim delom, koji je obuhvatao desnu stranu Dunavske ulice, pijacu, i okolinu Katoličke i Uspenske crkve, upravljala je opština, na čijem čelu je bio sudac, naizmenično Srbin pa Nemac. Graničarskim delom, koji je obuhvatao Almaški kraj, okoline Nikolajevske i Saborne crkve i levu stranu Dunavskog sokaka, komandovao je oberkapetan. On je bio podređen komandantu Tvrđave ali u osnovi prilično samostalan i često samovoljan. Ondašnji građani bi ga opisivali kao “vazda mrzovoljnog”. Nezadovoljstvo je ubrzalo napore za dobijanje statusa slobodnog kraljevskog grada, a nosioci pokreta za osamostaljivanje bili su trgovci koji su trpeli ekonomsku štetu.
Godine 1747. svi žitelji Šanca sklopili su vrlo jasan sporazum koji je u narednih sto godina bio osnova zajedničkog života u gradu. Sporazumeli su se da će svi imati jednak broj predstavnika u magistratu oslobođenog grada, jednaka prava u biranju senatora i uživanju svoje vere. To je za ono vreme bilo dosta široko obezbeđenje nacionalne samostalnosti. Delegacija koju su činila dva Nemca i četvorica Srba krenula je u Beč, “carstvujušču Vijenu”, gde traže zajam od 60 hiljada forinti za plaćanje eliertacione diplome, a ta suma se na kraju popela na 95 hiljada forinti zbog plaćanja raznih taksi. Sve se to isplatilo 1. februara 1748. godine, kada je carica Marija Terezija izdala povelju kojom je Petrovaradinski šanac dobio status slobodnog kraljevskog grada.
Carica mu je dala ime Neo-Plantea (Neoplanta), odnosno Uj-Videgh (Ujvidek) na mađarskom i Neu-Satz (Nojsac) na nemačkom. Grci su ga zvali Neofiton, a većinsko srpsko stanovništvo Novi Sad, što će postati najčešće korišćeno ime u neslužbenoj upotrebi. Ime znači novi vinograd, što ukazuje na značaj fruškogorskog vinogradarstva.
...Ubrzani razvoj naglo je prekinut jednim od najtragičnijih događaja u istoriji Novog Sada – bombardovanje sa Petrovaradinske tvrđave 12. juna 1849. Mađarski ustanici bombardovali su grad, koji je posle toga ostao porušen, spaljen i opljačkan, sa velikim brojem civilnih žrtava. Od 20 hiljada stanovnika, koliko je imao pre bombardovanja, ostalo je svega oko sedam hiljada ljudi. Bombardovanje nas je lišilo dragocenih kulturnih predmeta: nestali su portreti novosadskih zografa, molera i piktora, izgorele su privatne biblioteke, sve što je 200 godina sticano i sabirano, za jedan dan je propalo i iščezlo.
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++